Jong accountancy talent aan het woord: variatie van werk mag meer benadrukt worden

De BV Nederland kampt met een groeiend tekort aan accountants. Hoe dit groeiende probleem opgelost kan worden, is dan ook een van de thema’s op de komende Accountancy Expo op dinsdag 20 juni in Barneveld. In een serie gesprekken met stakeholders in de arbeidsmarkt voor accountants, besteedt AccountantWeek de komende tijd aandacht aan dit probleem. Vandaag deel 1 in een serie van 4: de afstuderende accountant.

Zoals een deel van haar medestudenten, combineert Chérie Offenberg haar opleiding als accountant aan Nyenrode Business Universiteit met werken bij een accountantskantoor. Daarnaast is zij bestuurslid van de Vereniging van Accountancystudenten (VAS) aan diezelfde universiteit. Zowel vanuit haar werk als vanuit haar bestuurszetel, onderschrijft Offenberg het beeld in de arbeidsmarkt voor accountants: “De kantoren hebben er zeker oog voor, want dit is wel echt een heel groot onderwerp. Het is echt een heel hot topic.”

Instromers als oplossing
Uit ervaring heeft Chérie Offenberg een eerste advies voor recruiters en HR-afdelingen: “Ik ben een zij-instromer. Ik werkte na een andere studie eerst in een hotel. Daar viel ik op omdat ik goed was met cijfers. En toen zei de business controller dat ik iets moest gaan doen met cijfers.” Offenberg maakte twee jaar geleden de overstap van de hotellerie naar accountancy. Zij adviseert recruiters dan ook meer op zoek te gaan naar zij-instromers vanuit andere vooropleidingen.

Niet zoeken naar een accountantskantoor
Als bestuurslid van de vereniging spreekt zij zowel studenten als bedrijven die naarstig op zoek zijn naar afgestudeerde accountants: “Het is absoluut een lastige tijd om personeel te vinden. Als ik praat met oudere collega’s op mijn werkplek, hoor ik dat afgestudeerden niet eens zo heel lang geleden echt goed moesten zoeken naar een baan. Dat is nu echt anders.” Intussen heeft haar werkgever haar gevraagd of zij medestudenten kent die ook willen komen werken: “Dat is zeker de moeite waard om te proberen”, aldus het bestuurslid van de VAS.

Nijpend tekort in accountancy
Deze dynamiek is exemplarisch voor het nijpende probleem in de accountancy. De financiële nieuwswebsite Business Insider schreef onlangs over het tekort aan accountants terwijl de een van de belangrijkste vacaturewebsites voor financieel personeel – Finance.nl – al geruime tijd een bovengemiddeld aantal vacatures voor accountant heeft uit staan. Intussen is de druk zo groot geworden, dat kantoren soms ‘nee’ moeten verkopen -en daarmee omzet en groei laten liggen. Daarnaast wordt de kwaliteit van de controles op fraude en compliance ook minder.  

“Écht hippe en vlotte accountants”
De stelling dat het vak voor studenten misschien een saai en droog imago heeft, weerlegt Offenberg. Wel erkent zij dat het beeld in de buitenwereld niet juist is: “dat imago heeft het natuurlijk wel, maar ik vind het vak van accountant helemaal niet saai. Dat is een stereotype dat niet klopt.” Zij heeft het gevoel dat het beeld wel in de goede richting aan het veranderen is. Naar eigen zeggen verbeterde het beeld bij haar nadat zij bij verschillende kantoren had gesolliciteerd: “Ik had bij elk kantoor het gevoel van ‘zo, dit is écht hip’. De mensen die daar werken zijn écht vlot. En over de inhoud van het vak wist ik, heel eerlijk gezegd, toen nog niet heel veel. Dat leer je pas als je eenmaal bij het kantoor aan de slag gaat.” Ook daaruit volgt een advies: Geef toekomstige afstudeerders een kijkje op de werkvloer.

Variatie in het accountancywerk
Intussen heeft de accountant-in-opleiding ervaren dat potentiële werknemers geïnteresseerd zijn in de variatie van het werk: “Dat klinkt heel cliché, maar het is echt zo. Elke dag ben je met andere vraagstukken bezig. De ene werk je mee aan het opmaken van een jaarrekening, de volgende dag werk je weer aan een stuk over de winst en het verlies om de dag daarna weer aan tafel te zitten bij een gemeente om hun processen door te nemen. Ik heb daardoor juist veel interviews met mensen van organisaties om processen in kaart te brengen. Ik vind juist die wisseling leuk door soms met cijfers bezig te zijn en soms met andere zaken.” De variatie van het werk mag wat haar betreft dan ook meer benadrukt worden.

Geen partner worden 
Een aanname van werkgevers (die mogelijk onjuist is) is de wens bij toekomstige accountants om partner te worden. Uit de gesprekken en contacten die zij heeft met (mede)studenten, merkt zij dat dit steeds minder belangrijk wordt gevonden; “vroeger was dat echt het ultieme doel voor nieuwkomers. Maar als een docent daar nú naar vraagt, steekt bijna niemand nog zijn vinger nog op.” 

Volgens Offenberg zijn toekomstige accountants namelijk bang om in een verkeerde work-life balance te belanden. “Dat vinden de toekomstige accountants van nu een belangrijk aspect van hun baan.” Haar advies aan HR-afdelingen is dan ook om daar meer rekening mee te houden.

Doorstroming van opleiding naar baan
Een ander vraagstuk in de aantrekkelijkheid van het vak, is de doorstroming binnen het accountkantoor en binnen de rest van de loopbaan. Volgens de oud-horeca werknemer zijn er binnen het kantoor waar zíj studeert en werkt, voldoende mogelijkheden om door te groeien “maar dat moet je dan wel goed en helder uitspreken”.

Onder haar mede studenten ziet zij wel een deel afhaken om vervolgens controller te worden.“ Ik ken mensen die na hun bachelor zeggen: ‘Ik ga wat anders doen of elders werken’.” Zij waarschuwt er wel voor dat de opleiding namelijk niet gemakkelijk is: “het is een redelijk zwaar traject, dus ik denk dat daar mensen ook op struikelen en op die manier de arbeidsmarkt niet bereiken.”

Buitenlandse kandidaten
Naast het aantrekken van accountants door middel van het bieden van een goede werk-privébalans, het opschroeven van beloningen en het aantrekkelijk maken van de cultuur in de sector, kunnen bedrijven ook teruggrijpen op buitenlandse accountants. Een groeiend deel van de studenten binnen de opleiding komt namelijk van over de grens (“we hebben sinds kort een Engelstalige website van de vereniging”). Daar liggen volgens haar zeker kansen om accountants te vinden: “maar het blijft grotendeels natuurlijk vissen in dezelfde vijver.”